Tổng hợp các loại thuốc điều trị viêm đại tràng co thắt

Viêm đại tràng co thắt là một trong những bệnh lý đường ruột phổ biến nhất tại Việt Nam và trên thế giới. Bệnh có thể tái phát thường xuyên, gây ảnh hưởng rất lớn đến sinh hoạt của người bệnh. Vậy có thể sử dụng thuốc gì để điều trị bệnh lý này? Mời bạn đọc theo dõi bài viết sau đây để giải đáp thắc mắc này.

Tại sao cần điều trị bệnh viêm đại tràng co thắt?

Bệnh ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt của người bệnh

Viêm đại tràng co thắt hay còn gọi là Hội chứng ruột kích thích (IBS – Irritable bowel syndrome) là các rối loạn chức năng của đại tràng, tái đi tái lại nhiều lần mà người bệnh đi khám, làm các xét nghiệm nhưng đều không thấy bất kỳ một tổn thương thực thể nào về giải phẩu, tổ chức học và sinh hóa ở ruột.

Các triệu chứng thường gặp của viêm đại tràng co thắt bao gồm:

• Đau bụng, thường gặp vùng bụng dưới, đau âm ỉ hoặc đau quặn từng cơn, liên quan đến đại tiện (ví dụ: giảm đau bụng sau khi đi đại tiện).
• Bất thường về số lần đi đại tiện (tiêu chảy hoặc táo bón)
• Bất thường về khuôn phân (phân cứng hay phân lỏng toàn nước…)
• Chướng bụng
• Các triệu chứng ngoài ruột (mệt mỏi, đau mỏi cơ, rối loạn giấc ngủ, đau đầu mạn tính)

Với các triệu chứng như trên, tuy viêm đại tràng co thắt không quá nguy hiểm nhưng gây ra nhiều bất tiện, để lại hậu quả nghiêm trọng đến đời sống sinh hoạt hàng ngày của người bệnh. Người bệnh thường xuyên phải ra vào nhà vệ sinh, có thể khởi phát đau bụng lúc căng thẳng như trước các kì thi hay các cuộc họp quan trọng, từ đó bị ảnh hưởng về mặt tinh thần, không thể tập trung học tập và làm việc hiệu quả.

Bệnh thường kéo dài dai dẳng

Các yếu tố gây khởi phát và làm tăng nặng triệu chứng tùy thuộc vào từng bệnh nhân, phổ biến nhất là yếu tố dinh dưỡng (các món ăn, đồ uống gây kích thích đường ruột) và yếu tố thần kinh (căng thẳng, stress). Nếu không kiểm soát được các nguyên nhân này, bệnh sẽ thường xuyên tái phát.

Bên cạnh đó, nhiều bệnh nhân lo lắng vì bệnh tái đi tái lại, chữa hoài không hết trong khi tâm lý căng thẳng cũng là một yếu tố khởi phát viêm đại tràng co thắt, từ đó tạo là vòng lặp bệnh lý dai dẳng.

Bạn có thể xem thêm clip của PGS.TS.BS Bùi Hữu Hoàng – Trưởng khoa Tiêu hóa Bệnh viện Đại học Y Dược TP HCM: Hội chứng ruột kích thích khó điều trị dứt điểm

Các thuốc điều trị viêm đại tràng co thắt

Nguyên tắc điều trị

• Hiện nay chưa có thuốc điều trị đặc hiệu cho viêm đại tràng co thắt. Chỉ sử dụng thuốc để điều trị các triệu chứng nổi trội ở bệnh nhân.
• Điều trị có thể không chấm dứt hết triệu chứng nhưng sẽ cải thiện chất lượng sống của người bệnh.
• Các triệu chứng có thể giảm hoặc mất sau điều trị nhưng có thể tái phát.
• Không nên dùng thuốc kháng sinh, chỉ dùng kháng sinh khi có nhiễm khuẩn ruột.

Các thuốc Tây y

Thuốc giảm đau chống co thắt

Các thuốc chống co thắt cơ trơn được chỉ định cho Hội chứng ruột kích thích vì có tác dụng làm giảm nhanh tình trạng co thắt đường tiêu hóa, giảm các cơn đau do co thắt ruột.

Ví dụ: drotaverine (No-spa), mebeverine (Duspatalin)…

Bên cạnh đó, các thuốc thuộc nhóm kháng cholinergic cũng có tác dụng chống co thắt như: hyoscyamine…

Thuốc trị tiêu chảy

Những bệnh nhân mắc hội chứng ruột kích thích có tiêu chảy có thể sử dụng Loperamide để giảm nhẹ triệu chứng khó chịu này. Loperamid tác dụng trực tiếp lên các cơ ở thành ruột, làm giảm nhu động ruột đồng thời tăng lực co thắt hậu môn nên giúp người bệnh cầm tiêu chảy khá nhanh. Liều dùng được bác sĩ khuyến cáo là 2 đến 4 mg trước bữa ăn, có thể tăng liều dần để tránh gây táo bón.

Một số thuốc chống tiêu chảy thuộc nhóm hấp phụ và bao phủ niêm mạc ruột có thể được cân nhắc sử dụng như: Actapulgite, Diosmectite (Smecta)…

Rifaximin là thuốc kháng sinh đã được chứng minh là làm giảm các triệu chứng chướng bụng và đau bụng và giúp giảm độ lỏng của phân ở bệnh nhân hội chứng ruột kích thích có tiêu chảy IBS-D, tuy nhiên thuốc chưa phổ biến tại Việt Nam.

Thuốc trị táo bón

• Thuốc nhuận tràng thẩm thấu: giúp giữ nước trong lòng ruột, từ đó làm phân mềm hơn và khiến bạn đi đại tiện dễ dàng hơn. Thuốc nhuận tràng thẩm thấu có thể ở dạng thuốc xổ, thuốc đạn hoặc thuốc uống. Thuốc có 2 dạng bào chế, dạng bơm trực tràng/hậu môn khởi phát tác dụng nhanh (15 – 30 phút) và dạng uống tác dụng chậm hơn (1 – 4 giờ). Mặc dù thuốc nhuận tràng thẩm thấu được xem là an toàn để sử dụng lâu dài, tuy nhiên bạn cần đảm bảo bổ sung nhiều nước để ngăn ngừa tình trạng mất nước có thể xảy ra trong quá trình sử dụng thuốc.

Ví dụ: macrogol (Forlax), lactulose (Duphalac)…

• Thuốc nhuận tràng kích thích: kích thích các cơ trong ruột, làm tăng co bóp ruột để chuyển phân về phía hậu môn.

Ví dụ: bisacodyl.

• Các loại thuốc điều trị táo bón khác đã được chứng minh có hiệu quả đối với bệnh lý viêm đại tràng co thắt nhưng chưa phổ biến tại Việt Nam: nhóm kích hoạt kênh Clo – lubiprostone, nhóm ức chế CGP vòng – linaclotide.

Các thuốc tác động trên hệ thần kinh

Đối với nhiều bệnh nhân, thuốc chống trầm cảm ba vòng (TCAs) giúp giảm triệu chứng tiêu chảy, đau bụng, và đầy hơi. Những loại thuốc này được cho là làm giảm đau bằng cách làm giảm dẫn truyền thần kinh từ ruột đến tủy sống và vỏ não.

Thuốc chống trầm cảm 3-TCA vòng amin bậc 2 (ví dụ: nortriptyline, desipramine) thường được dung nạp tốt hơn các amin bậc ba (ví dụ, amitriptyline, imipramine, doxepin) do ít tác dụng phụ hơn. Việc điều trị nên bắt đầu bằng liều TCA rất thấp (ví dụ: desipramine 10 đến 25 mg một lần/ngày trước khi đi ngủ), tăng khi cần thiết và tối đa khoảng 100 đến 150 mg một lần / ngày.

Men vi sinh

Các nghiên cứu trên thế giới cho thấy một số loại probiotic (ví dụ: Bifidobacterium infantis) làm giảm các triệu chứng của hội chứng ruột kích thích, đặc biệt là đầy hơi, chướng bụng. Mỗi chủng lợi khuẩn sẽ có tác động đặc hiệu khác nhau.

Các bài thuốc Đông y

Theo Đông y, hội chứng ruột kích thích được xếp vào các chứng: Tiết tả, phúc thống, phúc chướng, tiện bí… Nguyên nhân bệnh là do rối loạn công năng các tạng phủ, đặc biệt là tỳ vị, thận, can và các yếu tố đàm thấp, huyết ứ. Tùy theo nguyên nhân và biểu hiện lâm sàng mà Đông y phân thành các thể bệnh khác nhau và dùng các bài thuốc cổ phương, nghiệm phương gia giảm các vị thuốc sao cho phù hợp. Nhưng pháp điều trị chủ đạo vẫn là điều hòa chức năng tỳ vị, hành khí chỉ thống, chỉ tả (nếu đại tiện lỏng), nhuận tràng thông tiện (nếu đại tiện táo)…

Một số bài thuốc Đông y phổ biến:

Thống tả yếu phương gia vị

Trị thể can tỳ bất hòa: đau bụng với cảm giác quặn thắt và giảm sau khi đi đại tiện xong, thường táo bón hoặc xen kẽ với tiêu chảy, xảy ra sau khi ăn phải một số thức ăn. Các đợt tái phát xảy ra khi gặp phải những stress tâm lý. Lưỡi đỏ, rêu lưỡi vàng, mạch huyền.

Thành phần: Bạch truật (sao vàng) 12g, trần bì 8g, bạch thược 12g, phòng phong 8g, sài hồ 8g, chỉ thực 10g. Sắc uống ngày 1 thang.

Sâm linh bạch truật tán

Trị thể tỳ vị khí hư: đại tiện lúc lỏng, lúc táo, bụng đầy ăn không tiêu, ăn kém ngủ kém, tinh thần mệt mỏi, ngại nói, sắc mặt vàng úa, lưỡi nhợt, ít rêu, mạch tế nhược.

Thành phần: Đảng sâm 96g, biển đậu (sao) 96g, trần bì 64g, bạch truật (sao) 80g, chích thảo 64g, ý dĩ (sao) 64g, phục linh 64g, liên nhục 96g, cát cánh 64g, hoài sơn (sao) 64g, sa nhân 64g. Tán bột. Ngày uống 15 – 20g chia 3 lần với nước táo sắc hoặc nước ấm.

Tứ thần hoàn gia vị

Trị thể tỳ thận dương hư: đau bụng vào buổi sáng sớm, sôi bụng, đại tiện xong đỡ đau, đau lưng mỏi gối, người lạnh, chân tay lạnh, sợ lạnh thích ấm, lưỡi nhợt rêu trắng, mạch trầm tế.

Thành phần: Bổ cốt chỉ 160g, nhục đậu khấu 80g, ngũ vị tử 80g, ngô thù du 40g, sinh khương 300g, đại táo (bỏ hột lấy nhục) 240g. Tán bột làm hoàn. Ngày uống 16- 20g.

Sài hồ sơ can tán hợp bình vị tán

Trị thể khí trệ thấp trở: bụng chướng bụng đau, xen lẫn tiêu chảy hoặc táo bón, sôi bụng, đầy bụng, kém ăn, lưỡi nhợt rêu trắng nhớt, mạch nhu hoãn.

Thành phần: Sài hồ 8g, bạch thược 12g, chỉ sác 8g, chích thảo 4g, xuyên khung 8g, hương phụ 8g, thương truật 8g, cam thảo 4g, hậu phác 8g, trần bì 8g. Sắc uống ngày 1 thang.

Sài hồ sơ can tán hợp kim linh tử tán

Trị thể khí trệ huyết ứ: bụng chướng, bụng đau xen lẫn tiêu chảy hoặc táo bón, sôi bụng, ngực bụng đầy trướng, đau lưng mỏi gối, người mệt chán ăn, lưỡi tím có ban ứ huyết, mạch sáp.

Thành phần: Sài hồ 8g, bạch thược 12g, chỉ sác 8g, chích thảo 4g, xuyên khung 8g, hương phụ 8g, kim linh tử 6g, diên hồ sách 6g. Sắc uống ngày 1 thang.

☛ Tìm hiểu thêm tại: 7 bài thuốc dân gian chữa viêm đại tràng co thắt hiệu quả

Các liệu pháp điều trị khác

Tinh dầu

Các loại tinh dầu có thể giúp giãn cơ trơn và giảm đau do co thắt, giảm chướng bụng ở một số bệnh nhân. Dầu bạc hà là loại tinh dầu được sử dụng phổ biến nhất. Một số nghiên cứu gần đây đã cho thấy viên nang uống chứa tinh dầu bạc hà có hiệu quả điều trị viêm đại tràng kích thích vượt trội hơn so với giả dược.

Trị liệu tâm lý

Liệu pháp nhận thức hành vi, liệu pháp tâm lý tiêu chuẩn và liệu pháp thôi miên có thể giúp ích cho một số bệnh nhân hội chứng ruột kích thích.

Chế độ sinh hoạt hợp lý cho người bệnh viêm đại tràng co thắt

Bên cạnh việc sử dụng thuốc để điều trị triệu chứng, bệnh nhân viêm đại tràng co thắt cần xây dựng lối sống và chế độ ăn uống phù hợp với một số điểm lưu ý như sau:

• Tránh căng thẳng, lo âu, suy nghĩ.
• Ăn uống đúng giờ, lượng vừa phải, không nên ăn uống quá nhiều.
• Kiêng đồ ăn tanh, lạnh, cay, ít dầu mỡ, lượng đạm vừa phải, tăng cường rau xanh chất xơ, hoa quả.
• Hạn chế uống bia rượu và cà phê
• Kiêng ăn những đồ ăn, đồ uống sinh hơi như: đồ uống có ga, các loại đậu, bắp cải, nho, táo…
• Luyện tập chế độ đại tiện 1 lần trong ngày, xoa bụng buổi sáng khi ngủ dậy để gây cảm giác muốn đại tiện.
• Luyện tập thể dục, đi bộ thường xuyên.

☛ Đọc thêm: Tham khảo thực đơn cho người bị viêm đại tràng co thắt

Giải pháp xua tan nỗi lo viêm đại tràng co thắt

Hi vọng bài viết đã cung cấp cho bạn đọc những thông tin hữu ích về các loại thuốc thường được sử dụng trong điều trị viêm đại tràng co thắt. Người bệnh lưu ý sử dụng thuốc theo hướng dẫn của Bác sĩ và Dược sĩ, đồng thời có chế độ ăn uống sinh hoạt hợp lý để cải thiện tình trạng bệnh.

Bên cạnh đó, bạn có thể bổ sung thực phẩm bảo vệ sức khỏe Tràng Phục Linh PLUS (nhãn đỏ), sản phẩm hỗ trợ giảm các triệu chứng viêm đại tràng co thắt với công thức kết hợp các ưu điểm nổi trội của dược liệu thiên nhiên với chế phẩm sinh học.

Tràng Phục Linh PLUS được nghiên cứu và chứng minh tác dụng bởi Đại học Y Hà Nội, đồng thời là sản phẩm hiếm hoi của Việt Nam được Trường Y Keck, ĐH Nam California và PUBMED – trang thông tin Y khoa uy tín nhất thế giới của Hoa Kỳ – công nhận về tác dụng tái tạo, phục hồi niêm mạc và giảm co thắt đại tràng.

Ngoài các thành phần dược liệu như Bạch truật, Bạch phục linh,… vốn được sử dụng lâu đời trong các bài thuốc đông y để điều trị bệnh lý đường tiêu hóa, Tràng Phục Linh PLUS còn chứa hoạt chất ImmuneGamma và 5-HTP. Trong khi ImmuneGamma giúp cân bằng hệ vi khuẩn có ích đường ruột và tăng cường hệ miễn dịch, 5-HTP là một phát minh đột phá làm giảm nhanh các triệu chứng của viêm đại tràng co thắt như đau bụng, đi ngoài nhiều lần, phân sống, phân nát…

Để tìm nhà thuốc gần nhất bán Tràng Phục Linh PLUS, xem TẠI ĐÂY

Để mua hàng và giao hàng tại nhà với giá niêm yết, mời bạn BẤM VÀO ĐÂY.

Ngoài ra, bạn có thể gọi điện thoại đến tổng đài tư vấn 1800.1506 (miễn phí cước gọi) để được các chuyên gia tư vấn của chúng tôi giải đáp kỹ hơn về tình trạng bệnh của bạn.

Tham khảo:

• I. http://benhvien115.com.vn/tu-van-bac-si/ts-bs-le-thi-tuyet-phuong-tu-vanhoi-chung-ruot-kich-thichvi-sao-dai-dang-/2019031606279338
• II. https://www.msdmanuals.com/professional/gastrointestinal-disorders/irritable-bowel-syndrome-ibs/irritable-bowel-syndrome-ibs
• II. https://www.fvhospital.com/ban-can-biet/hoi-chung-ruot-kich-thich/
• II. https://suckhoedoisong.vn/dong-y-dieu-tri-hoi-chung-ruot-kich-thich-n133609.html
• III. https://www.benhvien108.vn/benh-nhan-mac-hoi-chung-ruot-kich-thich-can-chu-y-nhung-gi.htm

Chia sẻ13